Đẩy mạnh hoạt động khuyến công, tạo động lực cho phát triển công nghiệp nông thôn trong giai đoạn mới
Phát triển công
nghiệp nông thôn nhằm chuyển dịch cơ cấu kinh tế khu vực nông thôn theo hướng
công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ sở công
nghiệp nông thôn trong việc tiếp cận các cơ hội phát triển, nâng cao năng suất
chất lượng, năng lực cạnh tranh, thực hiện có hiệu quả lộ trình hội nhập kinh
tế quốc tế, góp phần xây dựng nông thôn mới là mục tiêu lâu dài và nhất quán
của Đảng và Nhà nước đã được triển khai thực hiện xuyên suốt trong thời gian
qua và cần tiếp tục được đẩy mạnh trong giai đoạn mới.
Theo đánh giá
kết quả thực hiện Chương trình khuyến công giai đoạn 2014 - 2020 của các địa
phương trên cả nước cho thấy hoạt động khuyến công đã được triển khai hiệu quả,
nội dung hỗ trợ gắn với nhu cầu thực tế, tạo điều kiện cho các cơ sở công
nghiệp nông thôn (CNNT) đầu tư sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp theo
hướng công nghiệp hóa -hiện đại hóa, phát triển bền vững.
Các nội dung như
hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật, chuyển giao công nghệ và ứng dụng
máy móc tiên tiến, tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất đã góp phần khuyến
khích các cơ sở sản xuất CNNT mạnh dạn đầu tư mở rộng quy mô sản xuất kinh
doanh. Nhiều cơ sở CNNT được sự hỗ trợ của chương trình khuyến công đã mạnh dạn
đầu tư đổi mới công nghệ, cải tiến quy trình sản xuất, mua sắm máy móc thiết bị
hiện đại, tiên tiến, nhằm tăng khả năng cạnh tranh và tạo môi trường làm việc
thuận lợi, an toàn cho người lao động. Các hoạt động bình chọn sản phẩm CNNT
tiêu biểu; tổ chức hội chợ, triển lãm hàng CNNT, hỗ trợ các cơ sở CNNT tham gia
hội chợ, triển lãm, xây dựng, đăng ký thương hiệu và đầu tư các phòng trưng bày
để giới thiệu quảng bá sản phẩm … đã giúp cơ sở CNNT chú trọng nâng cao về chất
lượng, mẫu mã sản phẩm, hình thành liên kết tiêu thụ từ đó tham gia vào chuỗi
cung ứng hiệu quả.
Nội dung hoạt
động khuyến công ngày càng đa dạng, nhiều hoạt động mới được triển khai thực
hiện, phù hợp với nhu cầu của các cơ sở CNNT. Quy mô, chất lượng đề án khuyến
công từng bước được nâng cao; công tác tổ chức thực hiện, quản lý đề án của các
đơn vị /tổ chức dịch vụ khuyến công và các đơn vị, cơ sở CNNT trực tiếp thực
hiện đề án khuyến công ngày càng tốt hơn.
Để tiếp tục phát
huy hiệu quả từ các hoạt động khuyến công, ngày 20/11/2020, Thủ tướng Chính phủ
đã ban hành Quyết định số 1881/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình khuyến công quốc
gia giai đoạn 2021 – 2025, với các mục tiêu nhằm tạo động lực cho phát triển
công nghiệp nông thôn trong giai đoạn mới, cụ thể: Huy động và sử dụng có hiệu
quả mọi nguồn lực, thúc đẩy phát triển sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công
nghiệp; khuyến khích chuyển giao, ứng dụng khoa học công nghệ, sản xuất sạch
hơn nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên thiên nhiên, nguyên liệu, nhiên
liệu, vật liệu, bảo vệ môi trường và sức khỏe con người, hướng đến mục tiêu
tăng trưởng xanh, phát triển bền vững; thúc đẩy hoạt động kết nối giao thương
các sản phẩm CNNT và hình thành các sản phẩm, nhóm sản phẩm có sức cạnh tranh
cao, đáp ứng nhu cầu thị trường, đặc biệt là thị trường xuất khẩu; tăng tỷ
trọng chế biến sâu, chế biến tinh trong các sản phẩm công nghiệp chế biến nông
lâm thủy sản, gia tăng giá trị và nâng hàm lượng công nghệ cao trong các sản
phẩm công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp.
Theo đó, giai
đoạn 2021 - 2025, Chương trình khuyến công quốc gia sẽ tập trung các nội dung
hoạt động: Hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật, chuyển giao công nghệ
và ứng dụng máy móc tiên tiến, tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất công
nghiệp – tiểu thủ công nghiệp, xây dựng mô hình thí điểm về áp dụng sản xuất
sạch hơn, xây dựng hệ thống xử lý ô nhiễm môi trường cho cơ sở CNNT; Hỗ trợ phát
triển sản phẩm CNNT; Hỗ trợ liên doanh, liên kết, tham gia cụm liên kết ngành,
chuỗi giá trị, hợp tác đầu tư phát triển các cụm công nghiệp; Hỗ trợ phát triển
nguồn nhân lực có chất lượng, nâng cao năng lực quản lý, tư vấn, trợ giúp các
cơ sở CNNT; Hỗ trợ tư vấn thông tin phát triển CNNT, công tác truyền thông;
Nâng cao năng lực tổ chức thực hiện các hoạt động khuyến công.
Trong đó sẽ ưu
tiên xây dựng các mô hình về chế biến nông lâm thủy sản, mô hình ứng dụng công
nghệ cao trong sản xuất công nghiệp; mô hình tổ chức sản xuất theo hướng tuần
hoàn, mô hình phát triển sản xuất để giảm nghèo bền vững cho các đối tượng yếu
thế ở địa bàn khó khăn; mô hình khác theo nhu cầu của sản xuất, thị trường và
định hướng phát triển của ngành, địa phương. Hỗ trợ chuyển giao, ứng dụng máy
móc thiết bị, công nghệ tiên tiến, tự động hóa, công nghệ 4.0 vào các khâu sản
xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp. Hỗ trợ máy móc thiết bị tiên tiến do
cơ sở CNNT tự nghiên cứu, sản xuất, gia công chế tạo và ứng dụng có hiệu quả kinh
tế cao vào sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, được cơ quan quản lý
công nhận. Đổi mới, nâng cấp quy trình sản xuất công nghệ theo hướng sản xuất
sạch hơn, tiết kiệm năng lượng, tái sử dụng các nguồn nguyên liệu hoặc đưa ra
các sản phẩm có tính bảo vệ môi trường, bền vững; hỗ trợ các cơ sở CNNT sửa
chữa, nâng cấp hệ thống xử lý ô nhiễm môi trường; hỗ trợ tư vấn, đánh giá, áp
dụng các giải pháp sản xuất sạch hơn trong công nghiệp; xây dựng mô hình thí
điểm về áp dụng sản xuất sạch hơn và nhân rộng mô hình áp dụng; phổ biến, tập
huấn, đào tạo cho các cơ sở CNNT tiếp cận các nội dung liên quan về sản xuất
sạch hơn trong công nghiệp.
Chương trình
khuyến công quốc gia trong giai đoạn mới cũng tập trung hỗ trợ phát triển sản
phẩm CNNT thông qua các hoạt động: Tổ chức bình chọn sản phẩm CNNT tiêu biểu
cấp khu vực, quốc gia; tổ chức hội chợ, triển lãm hàng CNNT, hàng thủ công mỹ
nghệ trong và ngoài nước; hỗ trợ các cơ sở CNNT tham gia hội chợ, triển lãm
trong và ngoài nước; hỗ trợ xây dựng, đăng ký nhãn hiệu và đầu tư các phòng
trưng bày, giới thiệu sản phẩm CNNT, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi
số trong quảng bá, giới thiệu, phát triển sản phẩm CNNT; hỗ trợ tổ chức tập
huấn, phổ biến kiến thức nâng cao năng lực thiết kế, phát triển sản phẩm cho các
cơ sở CNNT. Đồng thời, tích cực hỗ trợ cơ sở CNNT tham gia cụm liên kết ngành,
chuỗi giá trị trong lĩnh vực sản xuất, chế biến; hỗ trợ lập quy hoạch chi tiết,
thu hút đầu tư phát triển cụm công nghiệp; hỗ trợ tư vấn, lãi suất vốn vay cho
các cơ sở CNNT gây ô nhiễm môi trường di dời vào các khu, cụm công nghiệp; hỗ
trợ sửa chữa, nâng cấp hệ thống xử lý ô nhiễm môi trường tại các cụm công
nghiệp…
Đại dịch
Covid-19 đang làm thay đổi thế giới, tác động tiêu cực và trực tiếp tới các nền
kinh tế. Tại Việt Nam, trong các đợt dịch bùng phát, rất nhiều địa phương đã
phải thực hiện giãn cách xã hội, thậm chí tạm đóng cửa các hoạt động sản xuất
kinh doanh. Cùng với các loại hình doanh nghiệp cả nước, các cơ sở CNNT gặp rất
nhiều khó khăn. Bối cảnh chung đó hơn bao giờ hết, cần có sự đồng hành của
chính sách khuyến công.
Ðể đạt mục tiêu
kép vừa phòng, chống dịch Covid-19, vừa tập trung phục hồi phát triển kinh tế,
bảo đảm an sinh xã hội, phát triển bền vững, Chính phủ đã đưa ra nhiều giải
pháp hiệu quả để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, phục hồi kinh tế,
tập trung nhiều vào đối tượng doanh nghiệp, trong đó có các cơ sở CNNT - đối
tượng chính của chính sách khuyến công. Với việc đẩy mạnh thực hiện theo các
nội dung của Chương trình khuyến công quốc gia giai đoạn 2021-2025 tại Quyết
định số 1881/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ sẽ góp phần hiệu quả trong việc hỗ
trợ các cơ sở CNNT vượt qua khó khăn, tạo đà phục hồi nhanh và phát triển bền
vững trong bối cảnh tình hình mới. Đó cũng chính là động lực cho phát triển
CNNT trong thời gian tới.
Ban Chỉ đạo 35
Bộ Công Thương